BMTM-in Avrasiya və Şərqi Asiya regionu üzrə eksperti Vüsal Quliyevin “Azərbaycan və Çin daha dərin Avrasiya müttəfiqliyi qurur” sərlövhəli məqaləsi Caspian Post nəşrində dərc edilib.
Məqalədə qeyd edilir ki, 2025-ci il aprelin 23-də Pekində Çin Xalq Respublikasının Sədri Si Cinpin və Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin yanaşı fotosu xüsusi rəmzi məna daşıyır.
V. Quliyev bildirir ki, liderlərin “Hərtərəfli Strateji Tərəfdaşlığın Qurulmasına dair Birgə Bəyanat”ı imzalaması təkcə diplomatik protokola uyğun bir mərasim deyildi.
“Bu, Avrasiyanın nəqliyyat və bağlantılar, enerji geosiyasəti və strateji qüvvələr balansında ciddi dəyişikliklərə yol açacaq münasibətlər sisteminin dərinləşdirilməsinin təzahürü idi”.
Müəllif məqalədə Prezident İlham Əliyevin Pekində yüksək səviyyədə qarşılanmasına xüsusi diqqət çəkir:
“Ona tam dövlət protokoluna uyğun olaraq—Böyük Xalq Yığıncağı Sarayında keçirilən rəsmi qarşılama mərasimi və Çin Xalq Respublikasının Sədri Si Cinpin ilə birinci xanım Penq Liyuanın ev sahibliyi etdiyi dövlət ziyafəti ilə yüksək ehtiram göstərildi. Bu rəmzi jestlər səfərin siyasi mahiyyətini və iki ölkə arasında əlaqələrin dərinləşməsini əyani şəkildə nümayiş etdirdi. Səfərin ən mühüm nəticəsi isə Çin və Azərbaycan arasında “Hərtərəfli Strateji Tərəfdaşlıq” münasibətlərinin təsis olunmasına dair birgə bəyannamənin imzalanması oldu. Bu status Çin tərəfindən yalnız xüsusi əhəmiyyət daşıyan tərəfdaşlara verilir. Prezident Si Cinpin bəyan etdi ki, məqsəd “Çin ilə Azərbaycan arasında bütün sahələri əhatə edən əməkdaşlığın yeni mərhələsini başlatmaqdır””.
V. Quliyev əlavə edir ki, bərpaolunan enerji sahəsi bu səfərin əsas istiqamətlərindən biri kimi xüsusi önəm daşıyırdı və Azərbaycanın regional “Yaşıl Enerji Mərkəzi”nə çevrilmək istiqamətindəki strateji hədəflərinə töhfə verir.
“Bu çərçivədə Çin şirkətləri və investisiyaları ilə əlaqəli mühüm layihələr üzrə çoxsaylı sazişlər imzalanmışdır. Bu layihələr sırasında 100 MVt gücündə Qobustan Günəş Elektrik Stansiyası, Xəzər dənizində reallaşdırılması nəzərdə tutulan 2 QVt-lıq dəniz külək elektrik stansiyası, Füzuli rayonunda inşa edilməsi planlaşdırılan 160 MVt-lıq günəş elektrik stansiyası, eləcə də Bakı şəhəri yaxınlığında yerləşən Böyükşor gölündə yaradılacaq 100 MVt gücündə innovativ üzən günəş elektrik stansiyası və 30 MVt·saatlıq batareya enerji saxlanma sistemi yer alır. Bundan əlavə, imzalanmış digər razılaşmalar 260 MVt həcmində əlavə günəş enerjisi generasiya gücünü, kiçik tutumlu (2 MVt) külək enerjisi layihələrini və bərpaolunan enerji mənbələrinin elektrik enerjisi şəbəkəsinə inteqrasiyasına dair institusional əməkdaşlığı əhatə edir. Bütün bu təşəbbüslər Çini Azərbaycanın enerji sektoru üzrə təkcə tərəfdaş deyil, eyni zamanda enerji şaxələndirməsi məqsədlərinin reallaşdırılmasında əsas maliyyə və texnoloji təminatçı kimi ön plana çıxarır”.
*Məqalənin ingilis dilində olan tam variantına aşağıdakı link vasitəsilə baxa bilərsiniz:
https://caspianpost.com/opinion/azerbaijan-and-china-forge-a-deeper-eurasian-axis
